II. Algoloji Çalıştayı’nda belirlenen sorunlar ve çözüm önerileri doğrultusunda Dernek Başkanı ve YK Üyelerinin Sağlık Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu’nda gerçekleştirdikleri görüşmelerin özet bilgisi

Konu:

25.Nisan 2018 tarihinde Sağlık Bakanlığı ve Soysal Güvenlik Kurumu görüşmeleri hakkında.

Tutanak :

Görüşmelere derneğimizi temsilen başkan Süleyman Özyalçın, 2. Başkan Sema Tuncer ve sekreter Enver Özgencil katılmışlardır.
İlk görüşme Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Md.’de saat 14.00’de Genel Müdür yardımcısı Doç. Dr. Semra Ulusoy Kaymak, Tıpta Uzmanlık Kurulunu temsilen Uzm. Dr. Alp Soysal ve Soysal Güvenlik Uygulamaları Daire Başkanı Op. Dr. Emrah Ceviz’in katılımı ile gerçekleştirilmiştir.

Gündem:

II. Algoloji Çalıştay Sonuç Raporu ile belirtilen sorun ve öneriler sırası ile ele alınmıştır. Bu rapora göre;

• İlk olarak algoloji uzmanlığı eğitimi için verilen kadroların yetersizliği gündeme getirilmiş, ülkemizde algoloji uzmanı olarak aktif çalışan hekim sayıları ve bu hekimlerin dağılımları hakkında bilgi verilmiştir. Aktif çalışan algoloji uzman sayısındaki azlığa rağmen, yeni açılan yan dal uzmanlık eğitimi kadrolarının yetersizliği vurgulanmış, algoloji yan dalındaki uzman sayı yetersizliğinin, yeni algoloji uzmanı yetiştirecek kadrolar açılarak kapatılmasının yerine, bazı anadal uzmanlıklarına sertifikasyon ve rotasyon programları ile algoloji uzmanı yetkisinde çalışma yolunun açılma girişimleri ile çare bulunmaya çalışılması ve bu konuda dernek ve YDUS ile bu uzmanlığın eğitimini almaya hak kazanmış, yan dal uzmanlığını aldıktan sonra bir mecburi hizmet yükümlülüğünü de yerine getiren ve getirecek algoloji yan dal uzmanlarının rahatsızlığı dile getirilmiştir. Algoloji uzmanlık alanında YDUS sınavı için yeni kadro istemleri, eğitim veren kurumlarca her sene yapılmasına rağmen, bu kurumlarca talep edilen sayının çok altında kadro açılması, daha çok sayıda ve kaliteli yan dal eğitimi verebilecek eğitim kurumlarının imkanlarını toplum yararına verimli kullanamamalarına neden olduğu ifade edilmiştir. Dernek tarafından Sağlık Bakanlığı ve Dernek araştırma verileri dikkate alınarak hazırlanan fizibilite raporu bakanlık yetkililerine sunulmuştur.. Bu görüşme neticesinde, SB yetkilileri tarafından taleplerimiz yerinde bulunmuş, 2018 senesi için kadro planlamasının yapılmış olduğu, ancak 2019 ve daha sonraki kadro planlamaları yapılırken derneğimizin bu haklı isteğini göz önüne alarak, görüş ve önerilerimizden yararlanılması sözü verilmiştir. Bu kadro planlamasında sağlık bakanlığınca eğitim akreditasyonununun, bakanlık kriterlerine uygun bir şekilde yapılmış merkezlerin önemi Sağlık Bakanlığı yetkilileri tarafından dile getirilmiştir. Dernek başkanımız tarafından Algoloji Derneğinin de Eğitim Akreditasyonu konusunda hemfikir olduğu, son bir sene içinde iki üniversite hastanesi algoloji kliniğinin akreditasyonunun tamamlandığı ve bu sayının dernek yeterlilik kurulu ile birlikte artırılması çabası içinde olunduğu ifade edilmiştir.
• Kadro yapılanmasında dernek ile birlikte çalışma sözü alındıktan sonra, algoloji uzmanı olmadıkları halde, il sağlık müdürlükleri kararları ile özel sağlık kurumlarında dahi algoloji klinikleri açılma girişimlerinden duyulan rahatsızlık ve bu hususta resmi, hukuki olarak Sağlık Bakanlığı nezdinde yapılan itirazlarımız gündeme getirilmiştir. Bakanlık yetkililerince de bu itirazlarımızın haklı bulunduğu, “algoloji kliniği” “Algoloji ünitesi” gibi isimler verilerek açılan merkez girişimlerinde isim kullanılmasını doğru bulmadıkları, ancak ağrı tedavisinin sadece bir branşın yetki alanında kalmasının uygulama güçlükleri dile getirilmiştir. Bunun üzerine, bu tür uygulamalar neticesinde, ağrı tedavisi – algoloji girişim listelerinin kullanılarak, SGK geri ödemelerinde sorunlar yaşandığı, SUT de pek çok algoloji branşı girişiminin, farklı kod ve eşleştirmeler de kullanılarak suistimal edildiği, bunun sonucunda da SGK tarafından pek çok girişimsel uygulamaya kısıtlama getirilmek zorunda kalındığı ve bu durumun kaliteli ve yaygın ağrı tedavi hizmeti sunabilecek ağrı tedavi- algoloji uzmanlarının hizmet verimliliğini düşürdüğü ifade edilmiştir. Bu konu hakkında sosyal güvenlik uygulamaları daire başkanı Emrah bey, kendisinin durumu çok iyi anladığını, bunununla birlikte bakanlık olarak bu konuda SGK da ancak öneride bulunabildiklerini, karar verme merciinden ziyade, öneri verir konumunda olduklarını izah etmiş, SGK ile gerekli görüşme ve hazırlıklar tamamlanırsa, her türlü sağlık sosyal güvenlik uygulamaları düzenlenmesinde birlikte çalışma ve ortak karar verme mekanizmaları geliştirmede iletişim içinde olabileceğimizi ifade etmiştir.
• Algoloji uzmanı mecburi hizmet ve mecburi hizmet sonrası atamalarında, özellikle 2. Basamak sağlık kurumlarında SGK tarafından geri ödemelerdede ciddi sıkıntılar mevcut olduğu, algoloji uzmalarının atamalarında bu sağlık merkezlerinin tercih edilmemesini, bu durumda atama yapılan uzman hekimlerin aldıkları eğitim ve girişimsel yeteneklerini kullanamadıklarını, hastayı tedavi etmek yerine sevk etmek zorunda kalarak, atandıkları bölgede verimli olamadıkları anlatılmıştır. Bu konuda da gösterilecek hassasiyetin ülkemizde sağlık kaynaklarının verimli ve etkin kullanımı bakımından önemli olduğu ifade edilmiştir.
• Sağlık Bakanlığı görüşmeleri son bölümünde, mayıs ayı başında Sağlık Bakanımızın da katılacağı bir uzmanlık alanlarının sorunları çalıştayının 2.sinin yapılacağı, ilk çalıştayda dernek temsilcilerimizin katılımından büyük yarar sağladıkları, bu yüzden Ankara’daki toplantıda da katılımımızı önemle istedikleri ifade edilmiştir. Dernek olarak bu 2. Çalıştaya da en yetkili şekilde katılacağımız bilgisi verilmiş, iletişim bileğileri ve yeniden görüşme takvimi planlanarak toplantıya son verilmiştir.

Bakanlık toplantısını takiben Sosyal Güvenlik Kurumu toplantısına geçilmiştir.
Çalışma Bakanlığı Sosyal Güvenlik Kurumu Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğündeki toplantı saat 16.00 da, Sağlık Hizmetleri Daire Başkanlığında Daire Başkanı Dr. Neşe Kalaycıoğlu Akalın ile gerçekleştirilmiştir.
SGK görüşmelerinde de gündem II. Çalıştay sonuç raporuna göre belirlenmiştir.

Derneğimiz tarafında hazırlanan, daha önce SGK’ya sunulan Algolojide Girişimsel Yöntemler –Sağlık uygulama Tebliği Analizinin Güncellenerek tekrar kuruma sunulması kararlaştırıldı.
Bu çalışmada;

• Yeni girişimlerin eklenmesi,
• Girişimsel işlem karşılık gelen ücretlerin son derece düşük olduğu ve bu ücretlendirmenin yeniden yapılandırılabilmesi için önerilerimiz ile değerlendirme yapılması gerektiği
• Algoloji uzmanlarının ikili veya üçlü imzalar ile uygulamalarının sadece algoloji uzmanı yetki ve imzasında yapılabilmesi ile ilgili düzenlemeler için,
• Tedavi algoritmalarının güncel, kanıta ve bilimsel verilere dayalı yeniden yapılması
• Tüm bu hususlar için ortak bir komisyon oluşturularak çalışılmasına karar verilmiştir.
• Algoloji uzmanlarının tedavi ettikleri hasta popülasyonu için kullanmaları gerektiği halde, yan dal uzmanlık titrleri ile yazmalarının mümkün olmadığı, özellikle baş ağrısı (örn: migren) ilaçlarının tüm algoloji uzmanlarının yazabilmesinin sağlanması için ayrıca Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğü İlaç Dairesi Başkanlığına iletilmesi kararlaştırıldı.

Türk Algoloji – Ağrı Derneği I. Ve II. Çalıştay Değerlendirmeleri Neticesinde Sağlık Bakanlığı Nezdinde Öneriler:

1. Kadro Yapılanmasının Ülke İhtiyaçları Doğrultusunda Verimli Planlaması:

Algoloji uzmanı hekimlerinden optimal verimin alınabilmesi için, uzmanlık alanlarının getirdiği eğitim ve bilgiyi verimli kullanabilecekleri şartların sağlanabildiği, bu branş hekimlik tecrübe ve bilgisine en ihtiyaç duyulan sağlık kurumlarında çalışmasının sağlanması gerekmektedir. Bu bakımdan bünyesinde algoloji uzmanı çalışmasının öncelikle hedeflenmesi gereken sağlık kurumları arasında ana dallarda asistan ve uzman eğitimi veren, özellikle anesteziyoloji uzmanlık alanında uzmanlık öğrencilerinin çekirdek eğitim müfredatıyla uyumlu mevcut zorunlu algoloji rotasyon eğitimlerini de yapabileceği, tam teşekküllü hasta hizmeti sunan ve yoğun onkoloji hasta takibinin yapıldığı hastaneler öncelikli planlanmalıdır. Bu hedefler doğrultusunda kadro yapılanmasının öncelikli hedeflenmesi gereken yataklı sağlık kurumları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Üniversite hastaneleri: Bünyesinde tıp fakültesi içeren, algoloji yan dal uzmanlık alanına yönelik her üç ana dalda (anesteziyoloji, nöroloji, fiziksel tıp ve rehabilitasyon) asistan eğitimi veren ve referans merkezi konumunda ileri hasta takip ve bakımı hizmeti sunabilen veya sunması planlanan hastaneler,
• A1 grubu hastaneleri: en az 5 branşta eğitim yetkisi verilmiş ve buna göre eğitim kadroları tamamlanmış, üçüncü basamak tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinin verildiği, eğitim-araştırma faaliyetlerinin yürütüldüğü ve aynı zamanda uzman-yan dal uzman tabiplerin eğitim aldığı genel dal yataklı sağlık kurumları
• A2 grubu hastaneler: Eğitim-araştırma statüsü bulunmayan, ancak 400 hasta yatağı üzerinde kapasitesi olan, bulunduğu bölgede komplike hastaların yönlendirilebileceği, bünyesinde; dâhiliye, genel cerrahi, kadın hastalıkları ve doğum, çocuk hastalıkları olmak üzere en az 4 branşın her birinden 6 ve üzeri uzman tabip bulunan, 3. seviye acil servisi ve 3. basamak yoğun bakım ünitesi bulunan sağlık hizmeti veren kuruluşlar
• Onkoloji dal hastaneleri

Bu bağlamda 2014 Sağlık Bakanlığı verilerine göre ülkemizde ki hastane gruplama detayları şöyledir

• Üniversite hastanesi sayısı: 71
• A1 grubu hastane sayısı: 48
• A2 grubu sayısı: 66
• Onkoloji dal merkezi sayısı: 2

Bu veriler ışığında toplam 187 farklı hastanede en az bir algoloji uzman hekiminin istihdam edilmesi gerekli görünmektedir.

Bu konuda bir diğer referans noktası olarak da sağlık bakanlığının personel dağılım cetveli ile algoloji uzmanı istihdamı planlaması göz önüne alınabilir. 17.08.2017 tarihli olarak ulaşabildiğimiz son personel dağılım cetveline göre, halihazırda 80 farklı hastanede toplamda 95 kadro planlaması yapılmış ancak devlet hizmet yükümlülüğünü yerine getirmekte veya yeni tamamlamış olan yaklaşık 32 hekim ile bu planlanan kadrolara atama yapılmış iken kalan kadrolar boş bulunmaktadır.

Yine sağlık bakanlığının iki ayda bir açıkladığı bölge hizmet gruplarının sonuncusu  Mart-Nisan 2018 raporunda, 81 ilimizin 41’inde algoloji uzmanı istihdamı planlanmış olup geriye kalan 40 ilde algoloji uzmanı istihdamı algoloji uzmanı sayısındaki yetersizlikten dolayı planlanmamıştır.

Sonuç olarak bakanlık verisi olarak ülkemizde algoloji uzmanlık belgesine sahip yaklaşık 259 hekim bulunmakta, bu hekimlerin büyük çoğunluğu 2011 yılında algoloji yan dal uzmanlığının tanımlanması ile birlikte uzmanlık belgesini almış olup mesailerinin büyük kısmını anadal hizmeti ile geçirmektedirler. Ülkemizde tam zamanlı olarak algoloji alanında hizmet veren hekim sayısı 100’ün altında olup bu hekimlerinde büyük kısmı üniversite öğretim üyesi konumundadır.

Sonuç olarak algoloji uzmanlık hizmetinin ülke genelinde verimli sunulabilmesi için algoloji uzmanlık eğitimi kadrolarının artırılması gerekmektedir. Bu kadroların artırılmasında, Türk Algoloji Derneği tarafından eğitim akreditasyonu yapılmış eğitim kurumlarından öncelikli olarak yararlanılabilir.